Ποσειδώνας-Σελήνη στη Συναστρία

«Am I just fooling myself, that she’ll stop the pain…?”

(She’s like the wind – Patrick Swayze)

«-Νομίζεις ότι αυτό που συνέβη με μας συμβαίνει στον καθένα; Αυτό που νιώθουμε ο ένας για τον άλλο; Σχεδόν δεν είμαστε δύο χωριστοί άνθρωποι πια. Κάποιοι το ψάχνουν σ’ όλη τους τη ζωή και δεν το βρίσκουν. Άλλοι δεν φαντάζονται καν ότι υπάρχει.

-Θέλω να κρατήσω αυτή την αγάπη για πάντα, αλλά αν φύγουμε μαζί, θα τη χάσουμε.»

(Οι Γέφυρες του Μάντισον)

Όποιος έχει δει την ταινία «Οι Γέφυρες του Μάντισον» ξέρει πολύ καλά τι σημαίνει ο όρος ανεκπλήρωτοι έρωτες. Ναι, μιλάμε για το ζευγάρι εκείνο που ο Ποσειδώνας του ενός σχηματίζει κάποιο όψη, συνήθως δύσκολη, με τη Σελήνη του άλλου, και μετατρέπει τα συναισθήματα σε ψευδαισθήσεις και πολλές φορές η σχέση καταλήγει σε απογοήτευση. Πού οφείλεται μία τέτοια έκβαση; Πιθανόν στην απόσταση –φυσική ή ψυχολογική- που εμποδίζει το ζευγάρι να είναι μαζί και δεν μπορεί να μεταφράσει τη σχέση του σε όρους και στιγμές μίας κοινής καθημερινότητας. Μία τέτοια σχέση είναι κατά κύριο λόγο μία ένωση ψυχών, όπου τα όρια του Εγώ παραλύουν και τα δύο μέλη της γίνονται κοινωνοί μίας αστείρευτης αγάπης. Οι πιθανότητες να γίνει μία ισόρροπη και βαθειά σχέση είναι μικρές, γιατί οι βάσεις της είναι η εξιδανίκευση, ο χειρισμός και η παθητικότητα. Όλα ξεκινούν από την ανάγκη του ενός να βρει το λυτρωτή του στο πρόσωπο του άλλου, ακόμα κι αν χρειαστεί να θυσιάσει μέρος της προσωπικότητάς του. Όμως, στο τέλος, και οι δύο είναι θύματα και θύτες, γιατί όλο αυτό είναι ένα παιχνίδι με προβολές και καθρεφτισμούς, όπου και στους δύο υπερέχει η ανάγκη να αγαπηθούν, με όποιο κόστος.

*Να σημειωθεί ότι ο τρόπος που βιώνει ένα ζευγάρι τη σχέση Ποσειδώνα – Σελήνης μέσα στη συναστρία δεν είναι πάντα ίδιος. Εξαρτάται από τη θέση και τις όψεις του Ποσειδώνα μέσα στο γενέθλιο χάρτη του καθενός. Από το αν κάποιος από τους δύο ή και οι δύο επηρεάζονται από Ποσειδώνια διέλευση. Από το ποιους οίκους εμπλέκει η όψη Ποσειδώνα-Σελήνης. Από το ποιο είναι το κυρίαρχο στοιχείο του χάρτη (Νερό, Γη). Από το αν υπάρχουν και όψεις με Κρόνο στη συναστρία, ώστε να υπάρχει και επαφή με την πραγματικότητα.*

Οι ρόλοι μέσα σε μία τέτοια σχέση εναλλάσσονται συχνά. Όταν ο Ποσειδώνας βρει το λυτρωτή του νιώθει να τον πλημμυρίζει ένας χείμαρρος από πρωτόγονες επιθυμίες και αγνά συναισθήματα, που του ξυπνούν την ανάγκη να επουλώσει μέσα από αυτή τη σχέση και τα δικά του τραύματα. Έτσι, είναι σε θέση να παίξει και ο ίδιος το θύμα προκειμένου να αγαπηθεί και να γιατρευτεί. Ο Ποσειδώνας είναι δεκτικός και ανοικτός προς οποιαδήποτε εμπειρία μπορεί να του υποσχεθεί την Εδέμ, την απόδραση από τη σκληρή πραγματικότητα, τη λύτρωση.

Ο Ποσειδώνας σε όψη με τη Σελήνη καλλιεργεί μέσα στη σχέση μία αμοιβαία εξάρτηση, όπου και οι δύο θέλουν να «θρέψουν» και να φροντίσουν την ψυχή του άλλου και να μπουν σε ρόλους μητέρας και παιδιού. Ο Ποσειδώνας βιώνει τη Σελήνη ως έναν ακούραστο παρηγορητή που ανταποκρίνεται στις πιο μύχιες ανάγκες του και στις απωθημένες επιθυμίες του. Την βλέπει ως ένα σταθερό αποκούμπι, γιατί είναι η Σελήνη αυτή η οποία σχετίζεται περισσότερο με το σώμα, την ύλη, τα ένστικτα, την επιβίωση, και μόνο μαζί της μπορεί να νιώσει ασφαλής.

Η Σελήνη από την άλλη καταλαβαίνει τις σκέψεις και τις ανάγκες του Ποσειδώνα χωρίς ο ίδιος να δώσει εξηγήσεις, έχει ενσυναίσθηση, τον αγαπάει χωρίς να τον κρίνει ή να τον (επι)δοκιμάζει και είναι πάντα εκεί για να προσφέρει συναισθηματική ζεστασιά, καταφύγιο και συγχώρεση. Ναι, είναι αυτή η συγχώρεση που την κάνει να παίρνει το μητρικό αυτό ρόλο και να αντιδρά θετικά στις ανάγκες του Ποσειδώνα, καθώς και η ίδια έχει ανάγκη να την έχουν ανάγκη.

Όταν ο Ποσειδώνας κρύβει απ’ όλους ή και από τον εαυτό του την τρωτότητα και την απόγνωσή του, η Σελήνη είναι αυτή που θα τον καταλάβει, και θα τον κάνει να νιώσει ασφαλής ώστε να της ανοίξει την καρδιά και την ψυχή του. Έτσι δημιουργείται ένας δυνατός συναισθηματικός δεσμός που μπορεί να θεραπεύσει τις πληγές και των δύο. Είναι η φάση όπου η κατανόηση είναι πλέον διαισθητική, σκέφτονται και λένε τα ίδια πράγματα και η ανεκτικότητα είναι η βάση για ένα πιο βαθύ δέσιμο.

Ποσειδώνας-Σελήνη σε δύσκολες όψεις

Το πρόβλημα ξεκινάει όταν ένας από τους δύο θέλει να αποκοπεί, να διεκδικήσει την ελευθερία του, να σχετιστεί και με άλλους ανθρώπους. Ναι, αναπόφευκτα θα έρθει και αυτή η στιγμή όπου ο Ποσειδώνας θα πρέπει να φύγει. Ο Ποσειδώνας είναι αυτός που είναι απών –σωματικά ή ψυχολογικά-, αυτός που μία άλλη υποχρέωση στη ζωή του τον τραβάει μακριά, αυτός που εγκλωβίζεται περισσότερο μέσα στην καθημερινότητα και θέλει να αποδράσει από αυτή.

Ο Ποσειδώνας μπορεί να εξαρτηθεί τόσο πολύ από τη Σελήνη ώστε όταν κάποιος άλλος μπει στη ζωή της (φίλος, παιδί), αυτός να νιώθει χαμένος. Όχι, δεν είναι ζήλια, είναι ότι θέλει μόνο αυτός να είναι το αγαπημένο παιδί της Σελήνης και όταν απειληθεί αυτή η θέση, νιώθει άδειος και στερημένος. Όμως, ο Ποσειδώνας δεν είναι αυτός που θα διεκδικήσει επιθετικά και δυναμικά, προκειμένου να κερδίσει πάλι πίσω τη θέση που θέλει. Θα επιστρατεύσει την παθητική επιθετικότητά του και θα γίνει εξαιρετικά χειριστικός για να αποκτήσει ξανά την προσοχή της Σελήνης. Πώς μπορεί να γίνει χειριστικός σε μία Σελήνη που νοιάζεται πάνω απ’ όλα για το «παιδί» της; Υποβιβάζοντας την προσωπικότητά του και τις δυνατότητές του. Με το να γίνει αδύναμος, ακόμα πιο τρωτός, με αφορμή μία ασθένεια, μία ματαίωση, μία απόρριψη, μία αποτυχία από την υπόλοιπη ζωή του. Έτσι, θολώνει την ατμόσφαιρα γύρω από τις ικανότητές του (πόσο απ’ όλο αυτό μπορεί στ’ αλήθεια να αντιμετωπίσει μόνος του, πόσο αδύναμος νιώθει), έτσι ώστε η ίδια να μην μπορεί να ερμηνεύσει σωστά και αντικειμενικά τα σημάδια που της δίνει. Είναι αυτή η αποφευκτική συμπεριφορά που ανακυκλώνει την εξάρτηση και της δίνει τον πρώτο λόγο και τον τελευταίο μέσα στη σχέση.

Η Σελήνη, από τη μεριά της, μπορεί να γίνει εξαιρετικά κτητική και να θέλει να είναι ο μόνος φροντιστής του «παιδιού» που έχει την ανάγκη της. Αυτό σημαίνει ότι κάθε φορά που ο Ποσειδώνας θα αποσύρεται ή θα καλύπτει τις ψυχολογικές του ανάγκες με άλλους ανθρώπους, εκείνη θα φθονεί την ευτυχία που δεν προέρχεται από την ίδια. Η Σελήνη εκφράζει την κτητικότητά της με φανερούς τρόπους, απαιτώντας φυσική παρουσία και απτές αποδείξεις αγάπης. Με αυτό τον τρόπο όμως κάνει τον Ποσειδώνα να τρομάζει από τις απαιτήσεις της, να φοβάται και να την απορρίπτει. Η Σελήνη φοβάται με τη σειρά της τη φυγή του και μειώνει την αυτοπεποίθησή του, δίνει έμφαση στις αδυναμίες του και αγνοεί τις δυνατότητές του. Γιατί γι’ αυτήν ο καλύτερος τρόπος να κρατήσει τον Ποσειδώνα δίπλα της είναι να μειώσει τη δική του αυτοδυναμία και να τονίσει τη δική της βοήθεια και υποστήριξη.

Ναι, μιλάμε για τυπικές συμπεριφορές εξάρτησης σε μία σχέση Ποσειδώνα-Σελήνης, όπου δεν βλέπεις στον άλλο αυτό που πραγματικά είναι, όπου ο άλλος δεν μπορεί να διαβάσει τα πραγματικά σου συναισθήματα, και ως συνέπεια, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα συναισθηματικής εξαπάτησης. Αν το ζευγάρι δεν μπορέσει να βγει από αυτόν τον φαύλο κύκλο, τότε κλείνεται στον εαυτό του και αποκόπτεται από τον έξω κόσμο, ζώντας μέσα στην κτητικότητα, την εξάρτηση και την απώλεια ορίων. Κανείς από τους δύο δεν νιώθει σίγουρος για το σήμερα, το αύριο και τις προθέσεις του άλλου. Κανείς από τους δύο δεν μπορεί να καταλάβει πού τελειώνει η ευθύνη του ενός και που αρχίζει η ευθύνη του άλλου.

Το θέμα της (δια)φυγής, καίριο: πάντα κάποιος θέλει να φύγει αλλά δεν μπορεί. Και όταν ο ένας φεύγει και επιστρέφει, ο άλλος δεν μπορεί να του αρνηθεί το γυρισμό του. Η ισορροπία έχει πια χαθεί. Το ζευγάρι επιλέγει να ζήσει είτε με έναν αποκαρδιωτικό και προσγειωτικό συμβιβασμό και με μία μεγάλη θυσία, είτε να κρατήσει ζωντανή την φλόγα εφόσον ο ένας από τους δύο φύγει για κάποιο λόγο. Στην αντίθετη περίπτωση, όταν ο ένας πρέπει να φύγει, και δεν γυρίζει ποτέ, τότε ο έρωτας εξιδανικεύεται στις καρδιές και των δύο, και μένει έτσι για πάντα. Γιατί αν γινόταν καθημερινή συμβίωση, θα μετατρεπόταν σε μια φυλακή και μια αδιάκοπη θυσία και υποχώρηση. 

Μόνη λύση, η αμεσότητα, η ειλικρίνεια, ο σεβασμός στη ζωή του άλλου, η αποκοπή από τον ομφάλιο λώρο. Κάθε τέτοια σχέση θα πρέπει να συμβιβαστεί και να εντάξει –έστω και με πολλή προσπάθεια- την πραγματικότητα μέσα της, και να κάνει συνεχώς συγκρίσεις και παρεμβολές με πραγματικές συνθήκες σχέσεων που βασίζονται στην ισορροπία και την ελευθερία. Μόνο έτσι θα μπορέσει να απελευθερωθεί και να κατακτήσει την πνευματική και ψυχική ένωση που τόσο έχει ανάγκη.